عصاره آب چغندر منبع غنی از نیترات که یک مولکول پیام رسان با نقش های گوناگون است،می باشد.نیترات به صورت درون زا سنتز و همچنین از طریق رژیم غذایی دریافت میشود، منابع غذایی که حاوی نیترات می باشند عبارتند از: سبزیجات(به ویژه سبزیجات برگدار)، برخی میوه ها، گوشت های فرآوری شده (که به عنوان نگهدارنده به آنها اضافه می شود) و آب آشامیدنی در واقع نیترات با تبدیل به نیتریت و سپس نیتریک اکساید که یک مولکول گازی پیام رسان است میتواند نقش مهمی درتنظیم فشارخون، جریان خون و انقباضات عضلانی داشته باشد و درنهایت منجر به بهبود عملکرد ورزشکار شود.
فواید
- گشاد کننده عروق(افزایش اکسیژن رسانی به عضلات وکاهنده فشار خون)
- کمک به سلامت سیستم ایمنی
- افزایش ظرفیت تمرینی و بهبود عملکرد ورزشی
زمان استفاده
- ورزش های طولانی مدت با شدت کمتر از بیشینه مانند: رویدادهای استقامتی 4-30 دقیقه ای (دویدن، دوچرخه سواری)
- رویدادهای پرشدت متناوبی که همراه با تلاش های حداکثری کوتاه مدت در ورزش های انفرادی و تیمی هستند
- برای حمایت از سازگاری های هوازی
- حین مواجهه با شرایط هیپوکسیک مانند:تمرین در ارتفاع
دستور العمل مصرف
تحقیقات تا به امروز از استراتژیها و زمانبندی های متفاوتی را جهت کسب مزایای عملکردی استفاده میکند:از جمله پروتکل حاد و بارگیری مزمن
پروتکل حاد
2-3 ساعت قبل از تمرین، مصرف 300-600 میلی گرم مکمل آب چغندر غنی از نیترات
پروتکل مزمن
این پروتکل از 3-15 روز می باشد(پروتکل 15 روزه برای ورزشکاران با سابقه تمرین بالا ممکن است بهتر باشد)، در پروتکل 3 روزه 300-600 میلی گرم مکمل آب چغندر غنی از نیترات در وعده صبح و عصر مصرف میشود و 2-3 ساعت قبل از رویداد ورزشی نیز 300-600 میلی گرم.
نکته: هنگام استفاده از مکمل آب چغندر غنی از نیترات از دهان شویه و مسواک زدن به دلیل آسیب به باکتری های بی هوازی مستقر در دهان که مسئول تبدیل 25 درصد نیترات به نیتریت و درنهایت نیتریک اکساید نقش دارند، خوداری کنید.
رژیم غذایی یا مکمل ؟
محتوای نیترات سبزیجات بسته به کیفیت خاک، آب و هوا و زمان پس از برداشت می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. در حالی که تشویق به مصرف بیشتر سبزیجات در روز احتمالاً فواید سلامتی زیادی از جمله افزایش نیترات دریافتی روزانه دارد اما هنگامی که به دنبال یک مزیت عملکردی خاص هستید مکمل یاری سازگارتر و قابل اعتمادتر است.
نکته:اگرچه نیترات در گوشت های فرآوری شده به عنوان یک نگهدارنده اضافه وجود دارد،تامین نیترات از گوشت های فرآوری شده توصیه نمی شود. مصرف نیترات به شکل طبیعی آن احتمالاً در برابر هر گونه ترکیبات بالقوه مضر محافظت می کند.
مقدار تقریبی از موادغذایی که حاوی 400 میلی گرم نیترات هستند | |
ماده غذایی | سروینگ |
چغندر قرمز | 1عدد بزرگ (200 گرم) |
آب چغندر تازه | 500 میلی لیتر |
کرفس | 5/2 فنجان (250 گرم) |
اسفناج (بیبی) | 2فنجان (150گرم) |
کاهو(راکت) | 2فنجان (150گرم) |
باک چوی | 1عدد متوسط (120گرم) |
جعفری | 2فنجان (150گرم) |
دوز نیترات | محتوای نیترات به ازای هرکیلوگرم از سبزیجات تازه | سبزیجات رایج |
خیلی زیاد | 2500 میلی گرم/40میلی مول | چغندر-آب چغندر-کرفس-اسفناج-کاهو |
زیاد | 2500-1000 میلی گرم/ 18-40میلی مول | تره فرنگی-جعفری |
متوسط | 1000-500 میلی گرم/ 9-18 میلی مول | کلم-شوید-شلغم-آب هویج |
کم | 200-500 میلی گرم/ 3-9 میلی مول | بروکلی-هویج-کدو تنبل-گل کلم -خیار |
ناچیز | 200> میلی گرم/ 3> میلی مول | مارچوبه-کنگر فرنگی-گوجه فرنگی-هندوانه-سیر-پیاز-بادمجان-قارچ-فلفل دلمه-نخود-لوبیا سبز-سیب زمینی |
نگرانی و ملاحضات
- آب چغندر، به ویژه در فرم های غلیظ می تواند باعث ناراحتی خفیف روده شود. بهتر است قبل از مصرف ابتدا به صورت آزمایشی تست شود.
- آب چغندر ممکن است باعث ایجاد رنگ صورتی ادرار و مدفوع به صورت موقت شود که این یک عارضه جانبی بی ضرر می باشد.
- مطالعات کمی تاثیر مکمل یاری با نیترات را بر عملکرد ورزشی زنان ورزشکار بررسی کرده اند.
- استفاده نادرست از نیتریت یا نمک های نیتریت به عنوان مکمل می توانند سمی باشد. لذا بهتر است منابع طبیعی نیترات مثل سبزیجات را الولیت قرار دهید.
- استفاده مزمن از مکمل نیترات برای طولانی مدت انجام نشده است.